آموزش و پرورش هر کشوری هسته مرکزی و منشاء پیشرفت اقتصاد، فرهنگ، علم، تمدن، سیاست و مذهب آن کشور است. تاکنون بارها درباره اهمیت و جایگاه آموزش و پرورش و نحوه ارتقای کیفی و کمی آن در مقالات، سمینارها و گردهمایی های محلی و کشوری مسئولان سخن به میان آمده است. چه صاحب نظرانی که در راه پیشرفت این ضرورت زندگی انسانی قلم زدند و چه خادمانی که در راه اعتلای این مهم گام برداشتند و از هیچ کوشش و تلاشی دریغ نکردند، اما با توجه به نیازهای روزافزون جامعه بشری و پیشرفت روزافزون علوم و فنون جدید، توجه به نقش آموزش و پرورش در تربیت نیروی انسانی کارآمد هر روز پررنگ تر می شود.

۱) رسم رایج بر آن شده است که دانش آموزان - و حتی در مقاطع دانشگاهی دانشجویانمان - را ترغیب و تشویق به دریافت اطلاعات خواه از اینترنت یا

چکیده نویسی از مقالات مکتوب گذشته واداشته ایم و شاید این موضوع در رشته علوم انسانی بارزتر نمایان شود. متاسفانه بیشتر دانش آموزان، خانواده ها و گاهی هم معلمان محترم تنها از دانش آموزان توقع انجام کار تحقیقی را دارند و دانش آموزان و خانواده هایشان نیز توقع نمره. چه پسندیده است که بنای امر به ابتکار در نوشتن دو صفحه اطلاعات فردی و تحقیقی باشد. به جای ارائه یک کتابچه یا تحقیق چندده صفحه ای یا تهیه نماد، ماکت، نقاشی، طرح و خوشنویسی و درکل هرآنچه در توان دانش آموز است را از او بخواهیم نه اینکه دانش آموز را محصور و مجاب به انجام تحقیقاتی کنیم که گاه هیچ نفع آموزشی برای او ندارد. همچنین می توان برای ترغیب دانش آموزان و خارج سازی آنها از محیط بسته کلاس و کتاب، آنها را به ترجمه مقالات یا تفسیر و نقد آنها راهنمایی کنیم. در همین جا خوب است به این نکته هم اشاره شود که فرار مغزها همیشه به بیرون از مرز فیزیکی و جغرافیایی یک کشور نیست. اینترنت امروز و سازمان جهانی اطلاعات رایانه ای، چتر خود را روی ذهن دانش آموزان گسترده و دیگر کمتر کسی به تحقیق می اندیشد. در واقع شاید رسالت طلبگی علم و دانش اندوزی آن که جزیی از فرهنگ لاینفک آموزشی کشور بوده که قدمت چندهزار ساله ای هم دارد، در آموزش امروز کمتر مدنظر قرار می گیرد.

۲) یادمان باشد که دانش آموزان مان را برای شنا در دریای بیکران واقعیت های زندگی امروز و آتی پرورش دهیم چرا که اگر قرار به شنا کردن است همه دانش آموزان در حوضچه های افکار خود و دنیای پیرامون محیط زندگی شان غواصانی ممتازند و وظیفه ما پرورش غواصانی است که بتوانند در دریاها و اقیانوس های علمی فرهنگی، ورزشی و... جهانی شنا کنند.

۳) یکی از اموری که به نظر می رسد بسیار کم مورد توجه قرار گرفته عدم اختصاص سرانه مدارس برحسب تحقیقات و عملکردهای آموزشی و تربیتی است. نیکو خواهد بود اگر مدرسه ای دارای عملکرد آموزشی، علمی، تربیتی، پرورشی و ورزشی یا برنامه ویژه یا مضاعفی است باید دارای پشتوانه های مشوق و حامی دانش آموز و مربی در تحقیقات و نوآوری های تحصیلی باشد.

در این بخش به واقع عملکرد معلم و دانش آموز تعیین کننده میزان اختصاص سرانه آموزشگاه است.

۴) از دیگر مواردی که بازهم بخش آموزش نیازمند توجه به آن است اختصاص ساعتی تحت عنوان مطالعه آزاد در مدرسه است که دانش آموز بتواند ابتدا با استفاده از شیوه های آموخته شده، شیوه های درست مطالعه را به کار برد و این مسئله را از آموزشگاه به صورت عملی شروع و در بیرون از مدرسه ادامه دهد. می تواند این ساعت جزیی از ساعت درسی به حساب آید همچون فارسی، ریاضیات، ورزش و... و نتایج همین مطالعات خارج از کشور اما در مدرسه، مددرسان تحقیقات میدانی دانش آموزان واقع شود. همچنین در پایه های مقطع ابتدایی سبب نهادینه شدن فرهنگ کتابخوانی و در مقاطع بالاتر منبع پاسخگویی خوبی به سؤالات دانش آموزان و رفع ابهامات، پرکننده اوقات فراعت و از همه مهمتر عامل گسترش افکار فعال دانش آموزان در سنین نوجوانی و آغاز جوانی باشد.